راهنمای ساخت و ساز برترین مطالب ساخت و ساز
با توجه به قدمت بناهای بتنی و نیاز به ترمیم بتن و تقویت سازه طی زمان در این مقاله قصد دارید شما را با راه‌های ترمیم بتن و تقویت سازه آشنا کنیم.
سال‌هاست که بناهای بتنی بخش جدا نشدنی از سازه‌های شهرهای ایران بوده است و با توجه به اینکه اغلب مناطق ایران زلزله خیر است و پس از زلزله بنا دچار تخریب‌هایی می‌شود، نیاز به ترمیم بتن و تقویت سازه وجود خواهد داشت.
انتخاب بهترین روش برای ترمیم بتن
عواملی که در انتخاب بهترین روش برای تعمیر موثر است شامل موارد زیر می گردد:
- کاربرد سازه
- مصالح در دسترس
- مهارت‌های مهندسان منطقه
- میزان هزینه‌ای که در نظر گرفته
- محدودیت‌های زمانی
روش‌های ترمیم و تقویت سازه اغلب شامل روش‌های زیر می باشند
- روش تزریقی
- زره پوش کردن سازه به وسیله بتن و فولاد
- روش‌های تعمیری
نکته‌ی اساسی که باید در نظر داشته باشید در نظر گرفتن هماهنگی و انطباق مصالح قدیمی و جدید است.
لازم است که سطح تماس مناسبی را برای بتن تازه و بتن موجود در نظر گرفت. معمولا زبر کردن سطح به منظور هماهنگی مصالح قدیمی و جدید کارساز است.
در صورتی که با چسب اپوکسی پیش از بتن ریزی و یا پیش از ایجاد گل‌میخ‌های فولادی یا بتن مسلح بتوان هماهنگی لازم را با بتن قدیمی را ایجاد کرد، مسیر ترمیم بتن و تقویت سازه هموار خواهد شد.
دلایل اهمیت ترمیم بتن و تقویت سازه
از هر سازه‌ای در مرحله طراحی و مرحله محاسبات و برآورد نتایج انتظاراتی می‌رود که باید تا پایان عمر سازه حفظ شود. تداوم عملکرد مناسب سازه وابسته به شرایط نگهداری و ترمیم بتن و تقویت سازه است. در واقع لازم است مقاومت و عملکرد بهینه حین استفاده از سازه حفظ شود و در صورت بروز ایراد به سرعت برای ترمیم تهمیدات لازم اندیشیده شود. با توجه به استفاده گسترده از بتن در ساختمان و سازه‌های دریایی و پل و جاده و … بحث ترمیم بتن و تقویت سازه بیش از پیش مورد توجه است.
ترمیم بتن و تقویت سازه و بازسازی مقطع آسیب دیده
بسته به وسعت خرابی در مقاطع آسیب دیده یکی از دو روش زیر انجام می‌شود:
- تعمیر دستی (ماله کشی) : وسعت خرابی کم و در نقاط متعدد
- پاشش بتن : وسعت خرابی زیاد
- قالب بندی مجدد: قسمت زیادی از عضو آسیب جدی دیده و لازم است مواد تعمیر اضافه شود
مرمت و ترمیم بتن به صورت موضعی
اگر ترک جزئی مشاهده کردید، باید حتما برای ترمیم اقدام کنید زیرا ترک پیشرونده است.
در صورتی که تَرَک محدود و جزئی باشد:
- تزریق اپوکسی و دوغاب
این در شرایطی است که خرابی در بتن مشاهده نکره باشید و یا آرماتور آسیبی ندیده باشد.
اگر این شکاف جزئی مربوط به ستون‌ها باشد و اندازه عرض تَرَک‌ها ۰٫۱ تا ۰٫۵ میلیمتر باشد:
- تزریق چسب
چسب اپوکسی از فاصله‌ای حدود ۲۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر که بستگی به عرض و عمق ترک دارد تزریق می‌شود. این تزریق توسط فضایی انجام می‌شود که پیشتر با مته ایجاد شده است.
اگر عرض بیش از ۲ تا ۵ میلیمتر باشد:
- استفاده از دوغاب سیمان
در مورد تیرها عمل تزریق تفاوت‌هایی دارد. ماده‌ای که تزریق می‌شود باید دارای دو بخش باشد:
- ماده مایع چسب: موادی مانند اپوکسی یا پلی استر یا پلی یورتان و … را شامل می‌شود.
- ماده‌ای است که به عنوان پر کننده استفاده می‌شود. تزریق در تیرها به سادگی و بسیار سریع انجام خواهد شد.
شرایط تزریق اپوکسی یا تزریق دوغاب برای ترمیم بتن و تقویت سازه
اپوکسی انتخاب شده باید:
- با رطوبت و حرارت محیط سازگار باشد.
- میان بتن و فولاد چسبندگی مناسبی داشته باشد.
- در ترک‌هایی که ۰٫۱ تا ۰٫۵ میلیتر باشند نیازی به پر کننده نداشته باشد.
- در ترک‌هایی که ۰٫۵ تا ۱ میلیمتر باشد از پودر شیشه یا کوارتز استفاده شود.
- در ترک‌های بزرگتر ۴ تا ۵ میلیمتر برای پر کننده از ماسه استفاده شود.
- نسبت مقدار پر کننده در حدود یک به یک در مصارف معمولی است.
ترمیم بتن و تقویت سازه و تعویض قسمت‌های آسیب دیده
اگر خرابی بیش از حد باشد و مرمت و بازسازی از روش‌های قبلی پاسخگو نباشد،:
- مرمت به وسیله زره پوش کردن عضو انجام می‌شود.
این کار یا با زره پوش کردن بوسیله بتن مسلح یا به توسط ورق فولادی اجرا خواهد شد که امکان ترمیم در شرایطی که خرابی بیشتری رخ داده است می‌تواند کارساز باشد.
